(Toplumsal İlişkiler 217)
اَوَلَمْ يَرَوْا اِلٰى مَا خَلَقَ اللّٰهُ مِنْ شَيْءٍ يَتَفَيَّؤُ۬ا ظِلَالُهُ عَنِ الْيَم۪ينِ وَالشَّمَٓائِلِ سُجَّداً لِلّٰهِ وَهُمْ دَاخِرُونَ
“Allah’ın yarattığı varlıklara dikkat ve ibretle bakmıyorlar mı? Onların o görünen gölgeleri, güneş sistemindeki mükemmel ölçü ve dengeyi insana haykırırcasına, nasıl da sabah akşam bir sağa bir sola dönerek Allah’ın koyduğu doğal yasalara alçakgönüllü olarak boyun eğiyorlar.” (Nahl/48)
Oldum olası gölgeler dikkatimi hep çekmiştir. Gölge,
saydam olmayan bir cisim tarafından ışığın engellenmesiyle
ışıklı yerde oluşan karanlık alandır. Bir nesneye ışık kaynağından yayılan ışık çarptığında, nesnenin aydınlanan yüzünün tersinde oluşan karanlığa gölge denir. Noktasal bir ışık kaynağından çıkan ışınlar doğrusal bir yol izler. Önüne konulan ışık geçirmeyen bir cismin arkasına kaynaktan çıkan bazı ışınlar ulaşabilir bazı ışınlar ulaşamaz. Cismin arkasında kalan ve ışık kaynağından çıkan hiçbir ışının ulaşamadığı bölge tam gölge olarak adlandırılır. Bir kısım ışınların ulaşabildiği bir kısmının ulaşamadığı bölgede oluşan karanlık ise yarı gölge olarak adlandırılır.Bir cismin gölgesi cisime uzaklaşınca büyür yakınlaşınca küçülür bu nun gibi olaylara biz gölge diyoruz. En büyük gölgeler sabah saatleri akşam hava kararmadan hemen önce en büyük gölgeler oluşur. Aynı zamanda güneş saati de gölgenin gösterdiği sayıya göre saati gösterir. Ancak güneş saatleri artık zamanı tam gösteremediği için kullanılmıyor. Günümüzde kullanılan saatler ile zamanı göstermede fazla yanlışlık yapılmamıştır. Türkiye’de ise insan gölgesi yaz aylarında kuzeye kış aylarında güneye düşüyor.
Hz. Ali (r.a) efendimiz; “dünyada bina inşa etme! Mezar taşının gölgesi sana yetecektir,” buyurur. Yani bu dünya kısa bir süre gölgesinde dinlenilen gölgelikten başka bir şey değildir der.
Kağan Kök Gölgeler adlı şiirinde şöyle seslenir:
Çıkarırsam bir gün özetini
Tükenmez kalemle yaşadığım bu hayatın
Bir nüshası sendedir mutlaka
Onu al ve onu okuma
Bir hayat bir başka hayatın gölgesidir zira
İşte sendeki nüsha.
Hayatımın gölgesi, bir nüshası sendedir ey sevgili. Onu al ama okumana gerek yok. Çünkü bir gölge gibi seni takip ediyorum. Sana olan aşkımdan ben seninim. Nurgül Özkan’ın Kamer Yayınlarından 2014’de çıkan “Mevlana’dan İçinizi Isıtacak Öyküler” adlı kitabında bir hikaye anlatılır:
Adamın
birisi geldi,bir sevgilinin kapısını çaldı. Sevgilisi içerden;Ey
güvenilir kişi,kimsin? diye seslendi. Kapıyı çalan;Benim
deyince,sevgilisi;Git dedi. Senin için içeri girme zamanı
değildir.Böyle bir nimetler sofrasında ham kişinin yeri
yoktur.Ham kişiyi,ayrılık ateşinden başka ne pişirebilir?İki
yüzlülükten onu ne kurtarabilir? O zavallı adam kapıdan
döndü,tam bir yıl yollara düştü, sevgilisinin ayrılığı ile
yandı, yakıldı. O yanık aşık ayrılık ateşi ile pişerek
döndü geldi, dostun evi etrafında yine dolaşmaya başladı.
Ağzından sevgiliyi incitecek bir söz çıkmasın diye,yüzlerce
korku ile kapının halkasını vurdu. Sevgilisi içerden Kapıyı
çalan kimdir?diye bağırdı. Adam şöyle dedi:Ey gönlümü almış
olan!Kapıdaki de sensin. cevabını verdi. Sevgilisi cevap
verdi:Madem ki şimdi sen bensin. Ey ben içeri gir. Bu ev dardır.
Bu evde iki beni alacak yer yoktur. İğneden geçirilecek iplik,iki
ayrı iplik olursa,ucu çatallaşır da iğneden geçmez. Madem
ki,sen tek katsın,birsin; gel bu iğneden geç. Allah her gün, her
an yeni bir iştedir. Onun elinde,her olmayacak sey olacak hale
gelir. Her başkaldıran,her azgın,onun korkusu ile yatışır,
sakin olur. Sen anadan doğma körleri, verem hastalarını bir
tarafa bırak, ölü bile, çok güçlü, aziz ve eşsiz Allah ın
emri ile dirilir. Yokluk yok iken, ölüden de ölü iken, onun var
etme gücü ile çaresiz kalır da varlık alemine gelir.
Şemsettin ÖZKAN
06.01.2021 KONYA
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-siir.gen.tr
4-vikipedia.org
5-dr.com.tr