(Toplumsal İlişkiler 853)
اَحَسِبَ النَّاسُ اَنْ يُتْرَكُٓوا اَنْ يَقُولُٓوا اٰمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ
“İnsanlar, “Biz Allah’a ve âhiret gününe inanıyoruz!” demekle, hiç imtihân edilmeden bırakılacaklarını ve kolayca cennete ulaşacaklarını mı sanıyorlar? Oysa ne kadar da yanılıyorlar!” (Ankebut/2)
Hz. Şemsi Tebrizi; “ heyhat mum gibi erimiyorsa insan, ‘yanıyorum’ dememeli… Yanmaktan korkuyorsa kişi ‘aşk kapısı’ndan girmemeli… Ya ‘kor yürekli’ olmalı insan, ya da kor barındıracak “yürekli” derken ne anlatmak ister acaba? Öyle kolay mı “ben mü’minim” demek? Sadece inandım demekle insan kurtulacağını mı ya da cennete gireceğini mi zannediyor?
Erenlerin; “hamdım, yandım, piştim” demeleri boşuna olmasa gerek. Her nimetin bir külfete tabi olduğunu bilmeli insan. Çalışıp çabalamadan hiçbir şeyin elde edilemeyeceğini kavramalı insan. Aşkın emek istediğini, özen gösterilmesi gerektiği bilincine varmalı insan. Mum gibi yanıp erimeden aşktan söz etmemeli insan. Aşk çile kapısı değil midir? Tasavvufta kırk gün çile doldurma işini boşuna yapmıyor olsa gerek erenler.
Aşk, aşk, aşk… Yine de aşk. Musikinin o eşsiz kuralı; “aşk olmazsa meşk olmaz. “Aşk” sevginin şiddetli hali değil mi? Bu kelime Kur’an’da geçmez. Kur’an’ın tercih ettiği kelime, “şiddetli sevgi (hubben şedid)” veya “vedud”dur.
Şunu unutmamalı ki, Hz. Mevlana dini iyi anlamış, özümsemiş bir din bilginidir. O felsefesinin temelini aşk ile yoğurmuştur. Dinin temelinde ve ibadetlerin özünde de aşk vardır. Ona göre kölenin, tüccarın ve aşığın ibadetlerinde farklılıklar söz konusudur. Köle korkudan ibadet ederken, tüccar bir menfaat umduğundan örneğin cenneti isteyip cehennemden kaçmak için ibadet etmektedir. Ya aşık öyle mi? O Rabbi onu ister cennetine koysun ister cehennemine sırf Allah rızası için aşkla ibadet etmektedir. Onun felsefesinde aşk her daim baş köşededir.
Ona göre aşk mumdan kayıkla ateşten denizi geçmektir, ama yanmadan geçilemeyen. Çünkü aşka dalan ya deli ya da veli olacaktır.
Aşkı davaya benzeten Hz. Mevlana aşk yolunda nice çileler olduğuna dikkat çekerek şöyle der: “Aşk davaya benzer, cefa çekmekse şahide. Şahidin yoksa davayı kazanamazsın ki.”
Şemsettin ÖZKAN
26.10.2022 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-suskunduvar.com