(Toplumsal İlişkiler 1370)
لَقَدْ خَلَقْنَا الْاِنْسَانَ فٖٓي اَحْسَنِ تَقْوٖيمٍؗ
ثُمَّ رَدَدْنَاهُ اَسْفَلَ سَافِلٖينَۙ
“Biz insanı en güzel bir biçimde, en güzel duygularla, ilâhî ahlâk ile ahlâklanacak güzellikte,hayat şartlarına katlanabilecek dünyadaki sorumluluğunu üstlenebilecek mükemmeliyette imkân ve kabiliyetlerle yarattık.” (Tin/4)
“Ve sonra onu, ömrünün en verimsiz çağı olan ihtiyarlık ve zayıflığa sürükledik veya yapması gerekeni yapmamasından dolayı, aşağıların aşağısı olan ateşe attık veya hayvanların bile yapmadığı vahşilik, her türlü ahlaksızlık ve kötülüklerle varlıkların hepsine karşı zihnini ve cismini kötüye kullanmak suretiyle o kadar alçalttık ki, hiçbir yaratık bu dereceye düşemez.” (Tin/5)
Hz. Mevlana der ki; “insanlar kitap gibidir, gerçek karakterlerini kapağına bakınca değil, zamanla sayfalarını okudukça anlarsınız.” Gerçekten de öyle değil midir? Dünyanın en zor işi insanı tanımaktır. Öyle kolay değildir insanları tanımak.
İnsanları tanımak denizleri bardak bardak boşaltmaktan daha zordur der Hz. Mevlana. Yani denizleri boşaltamayacağına göre insanları da tanıyamayacaksın demektir bu.
İnsanları gerçekten tanımak ve bilmek istiyorsanız, son sahnelerine biraz dikkatlice iyi bakmanızı öneririm. Zira çoğu insan, son anda kendilerini göstermeye bayılırlar.
“Bir çay içimlik vakit kadar tanımak istiyorum insanları. Zira fazlası çirkin” der İbrahim Tenekeci. Çünkü başlangıçta herşey güllük gülistanlık iken, tanıdıkça o insanın eksileri, zaafları ve yanlışları çıkıverir ortaya.
Stendhal; “Pour connaître l’homme il suffit de s’étudier soi-même: pour connaître les hommes il faut les pratiquer.” der. Yani; “kendini tanımak insanı tanımaya yeter: İnsanları tanımak için kendini onların yerine koymak gerekir.”Söylemeye çalıştığı da bizim Yunus’un; “ilim ilim bilmektir/ilim kendini bilmektir/sen kendini bilmezsin/bu nice okumaktır”dediği şeydir.
Şemsettin ÖZKAN
27.03.2024 KONYA
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-1000kitap.com