(Toplumsal İlişkiler 287)
مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللّٰهَ عَلَيْهِۚ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضٰى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُۘ وَمَا بَدَّلُوا تَبْد۪يلاًۙ
* “İnananlar arasında, Allah’a verdiği söze sonuna kadar sadık kalan nice kahramanlar, nice yiğitler var: Kimileri kanının son damlasına kadar savaşarak sözünü yerine getirdi, kimileri de şehâdet şerbetini içeceği günü sabırsızlıkla beklemektedir.
Fakat hepsinin ortak yanı şu: Onlar, verdikleri sözü hiçbir zaman bozup değiştirmediler! Böylece, imtihânı başarıyla tamamladılar.” (Ahzab/23)
—————————————————————————————
وَاِذَا لَقُوا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا قَالُٓوا اٰمَنَّاۚ وَاِذَا خَلَوْا اِلٰى شَيَاط۪ينِهِمْۙ قَالُٓوا اِنَّا مَعَكُمْۙ اِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُ۫نَ
*“İnananlarla karşılaştıkları zaman, “Biz de inanıyoruz!” derler. Fakat onlarıperde arkasından yöneten şeytanlarıyla, yani kendilerini yönlendiren liderleriyle, akıl hocalarıyla baş başa kalınca da, “Aslında biz sizin yanınızdayız, bakmayın Müslümanlıktan dem vurduğumuza; böyle yapmakla, onlarla sadece alay ediyoruz!” derler.” (Bakara/14)
—————————————————————————————
اِنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا سَوَٓاءٌ عَلَيْهِمْ ءَاَنْذَرْتَهُمْ اَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ
*“Allah’tan gelen bu mesajı örtbas ederek, hakîkati bile bile inkâr edenlere gelince, sen onları uyarsan da uyarmasan da onlar için birdir, inanmazlar. Çünkü kibir, ihtirâs, bencillik, inatçılık gibi psikolojik saplantılar, kendileriyle hakîkat arasında aşılmaz bir engel olmuştur.” (Bakara/6)
Hz. Hasan (r.a) “insanlar üç sınıftır: Tam adam, yarım adam ve sıfır adam,” buyurur. Adamlık deyince hemen akla cinsiyet gelmemeli, ilk insan olan insani özellliklerin tam, saf ve sade haliyle üzerinde en orijinal haliyle taşıyan Hz. Adem Peygamber gelmelidir. Adamlık insana yakışan tutum ve davranışlar sergilemeyi, insan olma durumunu ifade eden bir sözcüktür. Tam adam deyince de onun gibi Allah’a inanmış, sevgi, merhamet duygularıyla donanmış, hatasından dolayı tövbe etmiş aşk ehli bir insan akla gelmelidir. İsmet Özel’in; “usta ölmeden önce bir oyun öğret de insan olayım,” dediği model tam adamlar da böyledir.
Yarım adama gelince bu deyim daha çok engelli, zayıf, çelimsiz, güçsüz insanlar için kullanılan bir tabirdir. Eskiden kültürümüzde evlenmemiş adam için kullanılan bu tabiri yahudiler de kulanırlarmış. Ama bugün kullanılmıyor tabi ki.
Kur’an’da geçen münafık karakterli insan için de bu durum söz konusu edilebilir. İnanmış gibi gözükmelerinden ötürü biraz imanın aydınlığında yürüyorlar şimşek çaktığında karanlıkta iken bir anda şimşeğin parıltısıyla kısa bir an önü aydınlanmış ama şimşek sönünce yine karanlıklara gömülmüş olan bu insanlar yarım adamdır.
Sıfır adam deyince de Arapçadaki sifr kelimesinden boş, şifre, değersiz, nötr olma durumunu anlamalıyız. Roma rakamlarında kullanılmayan tek rakamdır sıfır. Elde var sıfır elde var sıfır. İnanmayan kendini inkar etmeye şartlandırmış olan kafir tipolojisindeki karakterler için böyle bir tabir kullanılabilir belkide.
Önyargılarıyla hareket eden bu tipler durağan insan modelini çağrıştırıyor. Herşeye şartlı baktıklarından olsa gerek Allah’a inanma ya da onun Peygamberler aracılığıyla insanlığa sunulan inançlara da at gözlüğüyle baktıklarından hala aynı noktada eylemsiz olmalarından sıfır adam olmayı hak ediyorlar zannımca ne dersiniz değerli dostlar?
Şemsettin ÖZKAN
16.03.2021 KONYA
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com