ÖVÜLMÜŞ(MEHMET), İBADETE DÜŞKÜN (ZAHİD) VE MÜTEVAZI (KOTKU) BİR İNSAN

(Toplumsal İlişkiler 166)

وَتِلْكَ الْاَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِۚ وَمَا يَعْقِلُـهَٓا اِلَّا الْعَالِمُونَ
“Dinle, ey insan; işte Biz, insanlara bu misalleri vererek, onları rûhen ve zihnen aydınlatıyoruz; ne var ki, bunları ancak bilgi sahibi olanlar düşünüp anlar.” (Ankebut/43)

Hocaların hocası görünmeyen üniversite, gönül dostu, Mehmet Zahit Kotku hazretleri bugün 13 Kasım 1980’de Hak’ka yürüdü. Mekanı cennet olsun. Ailesinin Kafkasya’ dan Şeki’den 1880’lerde geldiği 1897lerde Bursa’da doğduğundan falan bahsetmeyeceğim. Hayat hikayesine dalmayacağım.

Mehmet Zahit Kotku insan eğitimini esas almış, kendini fertlerin iç dünyalarının zenginleştirilmesine adamıştı. Görev yaptığı camilerde her pazar ikindi namazının ardından Râmûzü’l-eḥâdîs̱ dersleri vermiş, cuma vaazları ve önemli günlerdeki konuşmaları yanında özel sohbetleriyle de halkı eğitmeye çalışmıştır. Vaaz ve sohbetlerinde dinî konuların yanı sıra ülkenin ekonomik, politik, kültürel ve sosyal problemleriyle ilgili görüşlerini de ifade etmiş, bu tavrıyla bilhassa üniversite öğrencileri üzerinde etkili olmuştur. Eğitim ve yardımlaşma amaçlı bazı vakıflar onun tavsiyesi üzerine kurulmuş, ayrıca birçok hayır kurumunun tesisine vesile olmuştur. Ersin Gürdoğan, Görünmeyen Üniversite adlı kitabında (İstanbul 1991) Mehmet Zahit Kotku’nun dinî şahsiyetini ve sosyal yönünü incelemiştir.
Eserleri. 1. Tasavvufî Ahlâk (I-V, İstanbul 1979). Nakşibendiyye tarikatının âdâb ve erkânı ile ahlâkî konulara dairdir.

2. Cennet Yolları (Hadislerle İlim). İlmin ve ulemânın önemini hadislere dayanarak açıklayan eser âlimlerin siyasî ve sosyal alanlarda da etkin olması gerektiğini anlatır (İstanbul 1985). 3. Ana Baba Hakları. Allah hakkına riayet, Hz. Peygamber’in ve ulemânın hakkı, evlâdın babasındaki hakları, karı koca hakları, komşu hakları ve millet hakları konularını da ihtiva etmektedir (İstanbul 1991).

4. Mehmed Zahid Kotku (K.S.)’dan Özel Sohbetler. Müellifin son yıllarına ait bazı vaaz ve özel sohbetlerini ihtiva etmektedir (İstanbul 1991). 5. Ehl-i Sünnet Akaidi. Fıkh-ı Ekber, el-Milel ve’n-niḥal, Sevâdü’l-aʿẓam ve Şerḥu’l-Emâlî’den iktibasları ihtiva eden eser açıklamalarla zenginleştirilmiştir (İstanbul 1992). Kotku’nun diğer eserleri de şunlardır: Nefsin Terbiyesi (İstanbul 1983), Hadislerle Nasihatlar (İstanbul 1991), Müminlere Vaazlar (I-II, İstanbul 1992), Zikrullah’ın Faydaları (İstanbul 1992).

Mehmet Zahid Kotku hazretlerinin sözlerinden derlemeyle sözlerimizi bitirelim ve ruhuna bir Fatiha okuyalım:

*Kardeşlik ne kadarsa; müslümanlık da o kadardır.

*İbadetin anahtarı düşüncedir. ( tefekkürdür ).

*Bazı köleler ilim sayesinde hür olmuşlardır. Bazı hür kimseler de cehilleri sebebiyle köle olmuşlardır.

*Ben hikmeti sükuta koydum,halbuki insanlar onu çok konuşmada arıyorlar.

*Allah Teala sana hem akıl vermiş, hem göz ki, kainatı görünce mutlaka sahibini arayıp bulasın diye. Eğer bulamıyorsan hakiki gözden ve gönülden mahrumsun demektir.

*Her kim iki hadis öğrenir, onunla faidelenir ve başkalarına öğretir, onlar da faidelenirlerse, bu bilgi ona altmış senelik naifle ibadetten hayırlıdır demişler.

*Allah celle ve alayı bilmek ancak nefsini bilmeye bağlıdır.

*Hepimizin bildiği gibi her ailenin çocuğunun terbiyeli olması ana-babasından aldığı terbiye ile hocasından aldığı ders ve terbiyeye bağlıdır.

*Senin iftiharın mal ve neseb ile ise,
Ben de iftihar ederim ilim, edeble.

*Yunus Emre, o da memleketin evladı. Bak ne güzel sözleri var. Mübarek Ramazan aylarında iftar sofralarında okunan kasideleri;

Ne varlığa sevinirim
Ne yokluğa yerinirim
Aşkın ile avunurum
Bana seni gerek seni!

*Mezarlıklara bir bakmak,basireti olanı düşündürmek için yeter de artar bile.

*İlim öğrenmenin fazileti hadsiz hesapsızdır. Cenab-ı Hakk ilmin daima arttırılmasını istemiş olduğundan, bizim bu ilme itirazımız mümkün değildir.

*Tokluk şehveti artırır,tenbellik ve uyku getirir.

*Tevbekarları sevmek, müslümanların birbirlerine karşı şefkatli ve merhametli olmaları, birbirlerinin elinden ve dilinden emin olması lazımdır. Yine birbirlerine karşı tevazu gösterip kibirlenmemeleri gerekir. Zira Allah mütekebbirleri sevmez.

*İnsana yakışan huylardan birisi tevazu, diğeri de sadakattır. Binaenaleyh, bu iki nimetten mahrum olan kimselerden ne beklenebilir? Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem Hazretleri gibi bütün peygamberlerin ve bütün evliyaların huyları ve sıfatları tevazu ve sadakatte toplanmıştır.

*Zira ilim, okuma ve yazma ile olduğuna göre, dinimiz ilim tahsiline o kadar ehemmiyet vermiştir ki, şimdiye kadar hiçbir kavim ve millet, bu ehemmiyeti gösterememiştir.

Şemsettin ÖZKAN

15.11.2020 KONYA

KAYNAKLAR

1-kuran.diyanet.gov.tr

2-kuranmeali.com 3-sabah.com.tr (Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisinden alıntılanmış)

4-sozharmani.com