(Toplumsal İlişkiler 604)
لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهٖ يَحْفَظُونَهُ مِنْ اَمْرِ اللّٰهِؕ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتّٰى يُغَيِّرُوا مَا بِاَنْفُسِهِمْؕ وَاِذَٓا اَرَادَ اللّٰهُ بِقَوْمٍ سُٓوءاً فَلَا مَرَدَّ لَهُۚ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهٖ مِنْ وَالٍ
“İnsanoğlunun önünde ve arkasında, etrafını çepeçevre kuşatan ve her attığı adımda onu bir gölge gibi takip eden görevli melekler vardır ki,Allah’ın emriyle onukoruyup gözetir ve tüm davranışlarını bir bir kaydederler.Ve bütün bunlar, ilâhî yasalar çerçevesinde cereyan eder. İnsanın toplumsal ve bireysel hayatına yön veren bu yasalara göre: Bir toplum kendi özündeki nitelikleri değiştirmediği sürece, Allah onların durumunu ister iyilik, ister kötülük yönünde olsun değiştirmez. O hâlde kötülüğü tercih edenler, tercih ettikleri yönde değişime uğramaya mahkûmdurlar. Zira Allah, kendi yaptıkları şeyler nedeniyle bir toplumu cezalandırmaya karar verdi mi, hiçbir şey bunun önüne geçemez ve hiç kimse onları Allah’a karşı koruyamaz!” (Rad/11)
Belki klasik bir cümle olacak ama değişmeyen sadece değişimin kendisidir. Değişim gizemli bir kelime. Belli bir süreç içinde yer alan değişikliklerin tümü. Ya da değişmek eylemi.
Toplumlarda değişir. Kur’an’da ashab-ı kehf (mağara arkadaşları) 300 küsur yıl sonra uyanmaları anlatılırken içlerinden birini birşeyler alması için şehre gönderince toplumun değiştiğinin farkına varır. Herşeyden önce satıcıya verdiği paranın üçyüz yıl öncesi kral Dekyanus dönemine ait olduğu anlaşılır.Toplumsal yapının bazı unsurlarının ya da tümünün zaman sürecinde bir durumdan bir başka duruma geçişine toplumsal değişme denir. Toplumun yapısal, kültürel, kurumsal ve davranışsal farklılaşmasıdır.
Cahit Zarifoğlu; “bir yerden bir yere uçuyorsa kuşlar mevsimler değişmiştir insanlar da” derken değişimin rotasını çizer adeta. Eğer çağ bir de hızlı bir şekilde akıyorsa insanlar modern zamanlarda yaşıyorlarsa bu değişim hepten kaçınılmaz olur. Aşklar da bundan nasibini alır. İnsanlar rahat ve konforo alıştıkları için aşkları da pragmatizme (faydacılığa) evrilebilir.
Aslında değişmesi istenilmeyen durumlarda var tabi ki. Mesela aşk gibi. İnsan nasıl sevdiyse öyle kalmalı. Zira değişmek mevsimlere özgüdür. Ama bir yönden de sevginin değişime yol açtığını vurgulayan Hz. Mevlana’ya da kulak vermek gerekir. “Sevgi şifadır, sevgi güçtür, sevgi değişimin sihridir” der Hz. Mevlana.
Şemsettin ÖZKAN
12.02.2022 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com