(Toplumsal İlişkiler 1650)
يَٓا اَيُّهَا الْاِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرٖيمِۙ
“Ey insan, ‘sonsuz Kerem sahibi’ olan Rabbine karşı seni ne(ler, kimler, hangi nimetler ve yetkiler) aldatıp gururlandırmıştı? (Hangi şeytani odaklar; hangi imkân ve iğvalarla sizi kandırıp Hakk’tan ve hayırdan caydırmıştı?)” (İnfitar/6)
Herkes de bir gösteriş, bir gösteriş… Sosyal medya platformları bir sahne. Herkes boy gösteriyor işte. Beğenilerle kendini avutmaya çalışıyor. İşte şu kadar takipçim var falan ayakları.
Yine kime ait olduğu yazmayan bir sosyal medya paylaşımında; “sorsan herkes Mecnun, instagramı ‘çöl’ sanıyor. Ya Leyla’ya ne demeli? Her beğeneni ‘yar’ sanıyor” demesi, selfiyenin, beğenilme tutkusunun çağın insanını ne hale getirdiğini gösteriyor.
Sosyal medyada devamlı gezinip sörf yapmak, çölde susuz kalmış adamın serap görmesine benzer. Gerçekler kolayca çarpıtılabilir. İnsanlar çabucak aldatılabilir. Yalan haberlerle, insanlar kolayca manipüle edilebilir.
Günümüz insanı sosyal medya, sinema, dizi vb. kitleleri etkileyecek platformlarla o kadar çok haşır neşir ki, etkileme ve etkilenme de o kadar çok oluyor. Herkes de bir beğenilme tutkusu var. Dolayısıyla insanlar instagram, facebook vb. sosyal medya araçlarında çok fazla boy gösteriyorlar. Manipülasyon yapma da işin cabası.
“Sabahları üzgün, öğleden sonraları manipüle” cümlesi, Le Livre Des Solutions (Çözümler Kitabı) filminden bir replik. Marc karakterini canlandıran oyuncu söylüyor bunu. Filmin bir yerinde Marc’ın kendisi için kullandığı “sabahları üzgün, öğleden sonraları manipüle” cümlesi nedense benim ilgimi çok çekti. Günümüz dünyasının insanı bir bakıma bu taktiğe çok başvuruyor. Bilhassa küresel medyanın algı yönetmesi ve manipülasyonu en çok dikkatimi çekenlerden.
Manipülasyon, başkalarını kendi yararı için kullanmak, kontrol etmek veya başka bir şekilde etkilemek için tasarlanmış davranış. Manipülasyon, diğerlerine karşı kendi çıkarlarının gözetilmesi dolayısıyla genellikle dürüst olmayan bir sosyal etki biçimi olarak kabul edilir. (vikipedi)
Şemsettin ÖZKAN
01.01.2025 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-suskunduvar.com