İNSANDA GÜZEL OLAN YÜZÜ YÜZDE DE GÖZÜ İNSANI İNSAN YAPANDA AĞIZDAN ÇIKAN SÖZÜ

(Toplumsal İlişkiler 183)

اَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ اَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَٓاءِۙ
“Baksana; Allah, hak dinin ifadelerini güzel bir ağaca, bâtıl inanç ve ideolojileri de kötü bir ağaca benzeterek ne güzel bir misal veriyor: Güzel söz, tıpkı kökleri yere sapasağlam basan,
dalları da göğe doğru uzanan hoş bir ağaca benzer.” (İbrahim/24)

Hz. Mevlana; “insanda güzel olan yüzdür. Yüzde güzel olan gözdür. Ama insanı insan yapan ağzından çıkan sözdür,” ifadesiyle sanki yukarıdaki ayette geçen güzel sözün önemini açıklar gibidir.

Yukarıdaki ayet Tefhimü’l Kur’an’da şöyle açıklanır: ” sözlükte kelimetün tayyibe “temiz bir söz” anlamına gelmesine rağmen burada “Doğru bir söz ve sağlam bir inanç” anlamındadır. Kur’an’a göre bu “söz” ve “inanç”, tevhidi kabul etmek, peygamberlere, vahye ve ahirete inanmaktır. Çünkü tevhid bunları belli başlı doğrular olarak ilan eder.

Bu ayette”güzel bir söz”ün ne kadar güçlü ve yaygın olduğu gösterilmektedir. Evrendeki tüm sistem, müminin şehadet ettiği bu “güzel söz”deki gerçekliğe dayandığından, yer ve bütün sistemi onunla işbirliği içindedir ve bütün sistemi ile birlikte gökyüzü onun hizmetindedir. Bu nedenle müminle tabiat kanunu arasında bir çatışma yoktur, herşey tabiatı gereği ona yardım elini uzatır.

Hani şu meşhur hikayeyi bilirsiniz Harun Reşit veziriyle kıyafetlerini değiştirip dolaşırken hurma fidanları diken bir ihtiyar görürler. Selam verdikten sonra sanki ağzından bal damlayan bu ihtiyarla konuşmaya başlarlar:

-Kolay gelsin ne yapıyorsun?

–Hurma fidanlarını dikiyorum.

-Peki bu fidanlar ne zamana kadar büyüyüp meyve verir?

-Kimbilir belki on, belki yirmi sene geçer de ancak hurma verir.

–Peki onların meyvelerini görebilecek misin?

– Bu ihtiyar halimle ya görürüm ya göremem. Ama bizden öncekilerin diktikleri hurmaları biz yedik. Biz de bizden sonra geleceklerin istifadelerine bu fidanları dikiyoruz.

Bu cevap Harun Reşit’in çok hoşuna gider ve bir kese altın çıkarıp ihtiyara verir. İhtiyar Allah’a hamdeder ve;

– Diktiğim fidanlar hemen meyve verdi, deyince bu söz Harun Reşit’in daha da hoşuna gider bir kese altın daha verir ve yine yaşlı adam Allah’a hamdeder ve;

-Herkesin diktiği meyve ağaçları yılda bir defa mahsül verir benim diktiğim fidanlar hem hemen meyve verdi hem de senede iki defa ürün vermeye başladı, der.

Hasılı söz var gelir geçer, söz var deler geçer. İnsan dilinin altında gizlidir. İnsanın karakteri de kullandığı üsluptan belli değil midir? O zaman ağzınız da temiz olsun, sağlıcakla kalın.

Şemsettin ÖZKAN

02.12.2020 KONYA

KAYNAKLAR 1-kuran.diyanet.gov.tr 2-kuranmeali.com 3-sevdalara.net