(Toplumsal İlişkiler 488)
وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّـذٖٓي اَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَؕ اِنَّ رَبَّـنَا لَغَفُورٌ شَكُورٌۙ
“Bu muhteşem nîmetlerle karşılaşınca, “Bizi o müthiş Hesap Gününde her türlü sıkıntı, endişe ve üzüntüden kurtaran Allah’a hamd olsun!” diyecekler, “Rabbimiz gerçekten de çok bağışlayıcıdır, bütün iyiliklerin karşılığını cömertçe verendir!” (Fatır/34)
Yukarıdaki başlığı 19.yüzyılda yaşamış ünlü şairlemizden Bayburtlu Zihni’den aldım. Kaynak kişisi Mahmut Güzelgöz, derlemesi Halil Atılgan’a ait bir Urfa türküsünde Bayburtlu Zihni şöyle seslenir:
Vardım ki yurdundan ayağ göçürmüş
Yavru uçmuş ıssız kalmış otağı
Camlar şikest olmuş meyler dökülmüş
Sakiler meclisten çekmiş ayağı
Hangi dağda bulsam ben o maralı
Hangi ele sorsam çeşm-i gazalı
Leyla'sın yitirmiş Mecnun misali
Gezmiş dağdan dağ yoktur durağı
Sümbülü şebboyu gülü har almış
Süleyman tahtını şimdi mar almış
Zevk-i şevk ehlini ah u zar almış
Gama tebdil olmuş ülfetin çağı
Zihni dert elinden her zaman ağlar
Vardım ki bağ ağlar bağ(ı)ban ağlar
Sümbüller pireşan güller kan ağlar
Şeyda bülbül terk edeli o bağı
“Gama tebdil oldu ülfetin çağı” yani üzüntüye, kedere erişti döndü kaynaşmanın, dostluk kurmanın,muhabbetin çağı, dönemi, zamanı, vakti mevsimi. Bayburtlu Zihni daha 19. yüzyılda zamanını eleştirirken ya bugünleri görse kimbilir daha neler neler söylerdi?
Gerçi şiiri okurken neşenin, mutluluğun olduğu ilkbahar yaz mevsiminin çoktan geçmiş olduğunu, sonbaharın kışın başladığını da anlıyoruz. Osmanlı devletinin son anlarındaki çalkantılı zamanlara da vurgu yapılmış olabilir.
Tarih felsefesini Hz. Adem’in çocukları Kabil’in küçük kardeşi Habil’i öldürmesiyle başlatırsak, zaman ta o günden beri dünyada ülfetin yeri gama tebdil oldu. Zaman zaman yüce Mevla insanlığı Peygamberler göndererek sevgiyi, muhabbeti, adaleti, iyiyi, doğruyu, ahlakı hatırlattı insanoğluna. Son olarak insanlık tarihi ahir zaman Nebisi Hz. Muhammed’le (s.a.v) mutluluk çağını (asr-ı saadeti) yaşadı.
Şemsettin ÖZKAN
16.10.2021 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-turkudostlari.net