(Toplumsal İlişkiler 1593)
وَجَٓاءَ فِرْعَوْنُ وَمَنْ قَبْلَهُ وَالْمُؤْتَفِكَاتُ بِالْخَاطِئَةِ
“Firavun (kavmi), ondan öncekiler ve yerle bir olan şehirler (halkı da hep) o hata ile (dünyada sürekli kalıverecekleri ve hiç hesaba çekilmeyecekleri düşüncesiyle tarih sahnesine) gelmiş (ve gitmişler)di.” (Hakka/9)
İnsan ne kadar akıllı ve zeki olsa da, öyle hatalar yapar ki, küçük dilinizi ısırırsınız. “Sende mi Brütüs?” dersiniz adeta o davranışına. Hiç beklenmedik bir hareket olarak bakarsınız.
Aldous Huxley; “ince düşünen insanların, sık yaptığı hata, kişiliği küçük insanlara, büyük anlamlar yüklemektir” derken, çok fazla tevazunun da, vasat insanlardan nasihat dinlemek olduğunu analatır gibidir.
Çünkü bu ince düşünen insanlar kişiliği gelişmemiş olanlara gereğinden fazla önem atfederek değer verirler. İşi çığırından çıkarabilirler. Bu tipler de kendilerini fasulyeden nimet sanabilirler. Her şeyi yerli yerine oturtmak lazım.
Ne bir gram fazla, ne de bir gram az. Herkes haddini değerini kaç okkalık adam olduğunu bilmesi lazım. Bir insanı öyle haddinden fazla da abartmamak gerek.
Hz. Mevlana; “değer verdiğiniz şey, layık olandan incili kaftan, layık olmayanda da yamalı fistan gibi durur” derken, değer verme ölçümünün iyi yapılması gerektiğini söyler. Ne kimseyi bilerek kırmalı, ne de haksızlık etmelidir. Sadece insan kendisine verilen değerin karşılığına dikkat etmelidir.
“Birçok kişinin değeri, yontulmamış elmaslar gibi içinde saklıdır” derken Juvenalis, insanın asıl değerinin, dış yüzünde kamujlaş olmuş şeklinde aranmaması gerektiğini,asıl iç dünyasının keşfedilmesi gerektiğini söyler.
T. S. Eliot; “Bir insanın sana verdiği mutsuzluktan kurtulmak istiyorsan, ona verdiğin değeri azaltacaksın” derken, herkese değeri kadar kıymetlendirme yapılmasını ister.
Jeanette Winterson; “neyi tehlikeye attığın neye değer verdiğini gösterir” sözüyle, ters mantık yürüterek, üstünü sildiğimiz şeylerin, aslında nelere önem verdiğimizi de gösterir, demeye getirir lafı.
Şemsettin ÖZKAN
05.11.2024 KONYA
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-posta.com.tr