(Toplumsal İlişkiler 1755)
وَاِذَا قٖيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ قَالُوا بَلْ نَـتَّبِـعُ مَٓا اَلْفَيْنَا عَلَيْهِ اٰبَٓاءَنَا اَوَلَوْ كَانَ اٰبَٓاؤُ۬هُمْ لَا يَعْقِلُونَ شَيْـٔاً وَلَا يَهْتَدُونَ
“Ne zaman o kimselere (gerici, gelenekçi ve taklitçi cahillere: “Gelin) Allah’ın indirdiğine (akli ve nakli delillere, insani ve İslami değerlere) uyun” denilse, onlar: “Hayır, biz atalarımızı izinde ve üzerinde bulduğumuz şeye (yerleşik geleneklere ve geçmişten kalan göreneklere) uyarız” derler. (Peki) Ya ataları (ve örnek aldıkları eski toplulukları ve tarihi tabuları); akılları gerçeğe ermeyen ve doğru istikameti de bulup bilemeyen kimseler idiyse? (Hâlâ mı körü körüne onların peşinden gidecek ve köhnemiş bir geçmiş hevesiyle, gerçeklere direnecekler?)” (Bakara/170)
La Edri; “bir aptalın hatasını düzeltmeye kalkmayın, sizden nefret edecektir. Bir bilgenin hatasını düzeltin, size minnettar kalacaktır” derken cahil ve bilge kişilik arasındaki farkı ortaya koyar.
Birine hatasını söyleyince size kin ve nefretle bakacak, adeta içini kemirecek, fesatlığından size demediğini bırakmayacak. Alim ve bilge insan ise size hatasını düzelttiğiniz için teşekkür edecek. İşte fark budur. Biri ilmine ilim katacak, diğeri ise çekememezlik girdabında boğulacak.
Laf çok yeter ki salak de! Yığınla söz var salaklar hakkında; Deliler tedavi edilebilir ama salaklar asla, çirkinler bir gün belki güzelleşebilir ama salaklar hep aynı kalır. Kendini zeki sanan salağı bırakın kendi haline. Tek kişilik dünyasının en zekisi olarak hayatını devam ettirsin. Laf sokayım derken lafı kendine sokup çıkaramayan salaklar var. Bop Dylan; “asla bir salakla tartışmayın. Çünkü dışardan bakanlar hanginizin salak olduğunu anlamayabilir. Gerçekten de bazı insanlar hangi yönden yaklaşırsan yaklaş hiç fark etmezler. Ya salaktırlar ya da kalas. Peki bu salak tabirini çok sık kullanıyoruz nedir salak, kime salak deniyor?
Salak; giyiniş ve davranışlarından akılsız olduğu anlaşılan aptal kimseye denir. Ronald David Laing; “Öldüğünüzde ölü olduğunuzu bilmezsiniz. Bu sadece başkaları için zordur. Aynı şey salak olduğunuzda da geçerlidir.” der. Anlayacağınız aptallık hiç de güzel değil. Başkasına da zarar, kendine de.
Akıllı insan hatalarından ders çıkaran, kendisine hatası söylenince de karşısındakine müteşekkir olandır. Böyle yapınca da kendisinden bir şey eksilmeyecek, aksine bilgisine bilgi katacaktır. Ne mutlu cahillerden uzak olup bilge insanlarla muhatap olanlara.
Şemsettin ÖZKAN
16.04.2025 KONYA
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-suskunduvar.com