(Toplumsal İlişkiler 1238)
مَنْ عَمِلَ صَالِحاً فَلِنَفْسِهٖ وَمَنْ اَسَٓاءَ فَعَلَيْهَاؕ وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبٖيدِ
“Elbette, her kim yararlı iş yaparsa kendi menfaatine, kim de kötülük (ve tembellik) yaparsa kendi aleyhinedir. Rabbin kullarına karşı asla zulmedici değildir.” (Fussilet/46)
Aslına bakacak olursan kimse sana karşı falan değil! Sadece herkes kendinden yana o kadar. Şems-i Tebrizi’nin; “kimse kimseyi kaybetmez, giden başkasını bulur, kalan kendini” sözünü de bu kategoride değerlendirmek gerek.
Hele hele birileri bir yerlere öylece yerleşmişlerdir ki, sanki onlar oradan yok olunca herşeyin biteceğini sanırlar. Yüz değilse arkadaş doksan da olur, sen yoksan da olur. Yani birileri böyle işte kendilerini fasulyeden nimet zannederler. Kendilerini herşeyin merkezinde görürler.
Burada insanın bencilliği üzerinde de durmak gerekir. Ah şu insanoğlunun bencilliği yok mu? Herşeyi evvela kendine yontmasını pek bilir. “Bencillik göze takılmış ayna gibidir, O gözler nereye bakarsa baksın kendinden başkasın görmez” derken Hz. Mevlana, insanın kendinden başkasını düşünmemesini anlatır.
Oscar Wild de; “ bencillik; insanın istediği gibi yaşaması demek değil, başkalarına da kendisi gibi yaşamayı önermesidir” derken, bencilliğin baskıcı ve tutucu yönüne dikkatleri çeker.
Burada ince ayarı en güzel Hz. Mevlana vermektedir: “Kimse sana karşı değil, sadece herkes kendinden yana.” Hemen afra tafra yapmaya gerek yok. Alınganlığa da gerek yok. Karşındakinin davranışlarından sana bir tavır aldığını ivedilikle aklına getirmene lüzum yok. Çünkü insan önce kendi çıkarını düşünür. Bu yüzden kimse kimseyi kaybetmez giden başkasını bulurken kalanın da kendini bulmasında yadsınacak bir durum yoktur.
Şemsettin ÖZKAN
16.11.2023 KONYA
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-suskunduvar.com