(Toplumsal İlişkiler 1967)
ثُمَّ رَدَدْنَاهُ اَسْفَلَ سَافِلٖينَ
“Sonra onu (imtihandaki vaktinin kıymetini bilmediği ve kabiliyetlerini körletip kirlettiği için) aşağıların aşağısına çevirip-itip bıraktık. (Veya, insanoğlunu) “esfeles safiline” (eğitilmek, yetiştirilmek ve imtihan edilmek üzere; evrenin en aşağı tabakası olan yeryüzüne geri gönderip olgunlaşma fırsatı tanıdık.)” (Tin/5)
Çirkeflik, adilik, basitlik değerden düşürme her ne derseniz deyin maalesef insanda var olan bir olgu. Ancak insanın bir o kadar da dayanamayacağı, katlanamayacağı bir ruh hali.
Rus şair, oyun yazarı, çevirmen Babalar ve Oğullar, Asilzade Yuvası, İlk Aşk ve Lüzumsuz Bir Adamın Günlüğü gibi eserleri olan İvan Sergeyeviç Turgenyev; (1818-1883) “insan anlamsızlığa katlanabilir, ama asıl felaket basitliktir, adiliktir”
sözü, tam olarak bize verdiği mesaj, insanın kendisine hakaret edilmesine, hakir görülmesi eylemlerine, asla tahammül edemeyeceğini anlatır mahiyettedir. İnsan her şeye katlanır lakin aşağılanmasına, sürekli eleştirilmesine rıza göstermez.
Katlananları görseniz de, sakın buna aldanmayın. Bunun intikamını, acı bir şekilde mutlaka alır. Ama bugün, ama yarın, lakin onun acısını çıkarır. İnsan o adilikleri yapar, o alçaklıkları yapar yapmasına da, acımasızca değerinden düşürülmesine, hakir görülmesine, yerden yere vurulmasına dayanamaz. Gün gelir onları yüzünüze çarpar bir gün. Ya hemen alır, ya da zamanını bekler alır. Tabiri caizse siner bir köşede öfkesini çıkaracağı, patlayacağı günü bekler.
İlk kez 1971’de çıkan, söz ve müziği Orhan Gencebay’a ait; “Hor Görme Garibi” diye bir eseri, her yerde çalınır söylenirdi:
Ner′de boynu bükük bir garip görsen
Hor görme, kim bilir ne derdi vardır
O garip halinde ne sırlar gizli
Onu bu hallere bir koyan vardır
Belki benim gibi sevdiği vardır
Ümitsiz bir aşkın garibi oldum
Aradım hatayı, kendimde buldum
Ne söylesem gönül dinlemez
Deli gibi seven yine ben oldum
Ne söylesem gönül dinlemez
Deli gibi seven yine ben oldum
Nice ümit dolu hayat yolunda
Yolunu kaybeden garip ne yapsın?
Her şey Hak′tan ama zulmetmek kuldan
Gönül bir zalimi sevdi ne yapsın?
Gönül bir zalimi sevdi ne yapsın?
Madem yaşamaya geldik dünyaya
Benim de her şeyde bir hakkım vardır
Sevmiyorsan hor görme bari
Benim de senin gibi Allah’ım vardır
Benim de senin gibi Allah′ım vardır
Benim de senin gibi Allah’ım vardır.
Burada hor görülen garibe insanların yaptığı yanlış anlatılır. Onu küçük görmeleri, basit görmeleri eleştirilir haklı olarak. Ama yanlış yapanların eleştirilmesi, yerden yere vurulmasına ne diyeceğiz? Onlara da hatalarını güzel bir şekilde anlatmak, boynumuzun borcu. Çünkü hakaretvari cümleleri kimse kaldıramıyor. Evet adilikleri, çirkeflikleri, insanoğlu rahat bir şekilde yapabiliyor, ama yüzüne o adilikleri çarpmayı kaldıramıyor enteresan değil mi? “Ben bunları hak ettim” diyenler de, sizi aldatmasın. Gün gelir onlar da, baş kaldırır. Hem de, hiç ummadığınız yer ve zamanda.
Şemsettin ÖZKAN
14.11.2025 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-musixmatch.com.tr