(Toplumsal İlişkiler 1865)
وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ اَنْ تَمُوتَ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ كِتَابًا مُؤَجَّلًاۜ وَمَنْ يُرِدْ ثَوَابَ الدُّنْيَا نُؤْتِهٖ مِنْهَا وَمَنْ يُرِدْ ثَوَابَ الْاٰخِرَةِ نُؤْتِهٖ مِنْهَاۜ وَسَنَجْزِى الشَّاكِرٖينَ
“Hiç kimse, tayin edilmiş belli bir vadeden önce, Allah’ın izni olmadan ölmez. Ve kim bu dünyanın nimetlerini arzularsa kendisine ondan vereceğiz; kim de ahiretin nimetlerini arzularsa ona da bunu vereceğiz; ve [Bize] şükredenleri mükafatlandıracağız.” (Al-i imran/145)
Nasipten öte yol gitmez, diye bir atasözümüz var. Kim nasibinde ne varsa, onu yer. Balı, parmağı uzun olan değil, nasibi olan yer. Gelen kısmetiyle gelir demişler.
Herkes zamanda bir yolculuk yapıyor aslında, kimi anılarıyla geçmişe hayalleriyle de geleceğe. Nihayetinde bir yolculuk sevdası var şu insanoğlunda.
Nazan Bekiroğlu; “herkesin başını alıp gidesi vardır, ama aklındakileri sığdıracak valiz bulamaz” derken, insanın hep bir yerlere gitmek istemesini söz konusu edinir. İnsan nereye giderse gitsin, dertlerini de yanında götürür. Kendinden kaçmak ister lakin kaçamaz.
Bahattin Karakoç fersah fersah uzaklıkların, içindeki uzaklık karşısındaki çaresizliğini dile getirirken uzaklara kaçmak istese de insanın, kendine olan mesafesini hep koruduğunu söyler, zira içindekileri atıp saklayacağı bir bavulu hiçbir zaman olmaz insanın;
Dağların, denizlerin ötesinde saklanan uzaklar,
Gelin de siz benim içimdeki uzaklığı görün..
Gelin de benden dinleyin aşk ve ayrılık türküsünü
Ay aşıp giderken..
Bu yüzden asıl sorun hiçbir zaman mesafeler değildir. Asıl uzaklık, insanın kendine olan uzaklığıdır. Önce insanın kendine olan bu mesafe sorununu çözmesi gerekiyor. Nefsini tezkiye etmesi elzem görünüyor. İnsanın asıl sorunu her zaman kendisiyledir. Dışardan düşman üretmene gerek yok. Hele bir kendinle bir hesaplaş bakalım. İnsan önce kendine yabancı.
İsmet Özel de; “uzak nedir? Kendinin bile ücrasında yaşayan benim için gidecek yer, ne kadar uzak olabilir?” derken insan kendine bile uzak ve yabancı kalmışken, uzak kavramının ne anlamı olabilir ki diye sorgular.
Öyle uzaklara gitmelere kalkışmak da, geride kalan hatıraların gölgesinde bir yalnızlık değil de nedir? Yalnızlık da çoğu zaman tehlikeleri yanında barındırır. Şairin dediği gibi; “ben nereye gitsem yalnızlığın başkenti orasıdır.” İnsana sadece gurbeti yaşatır bu uzak yalnızlıklar.
Yaşatmakla kalmaz bu uzak yalnızlıklar, kendine bile yabancılaşan insanı, kendisiyle bile küs olduğu için, araya girip barıştıranları da, arabulucuları da olmaz. Ne yapsın insan işte, nasibinde ne varsa, onları yaşar, şu kısa hayatında. Kaçmak istese kaçamaz kendinden.
Şemsettin ÖZKAN
04.08.2025 KONYA
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-suskunduvar.com