(Toplumsal İlişkiler 1988)
وَلَئِنْ اَذَقْنَا الْاِنْسَانَ مِنَّا رَحْمَةً ثُمَّ نَزَعْنَاهَا مِنْهُ اِنَّهُ لَيَؤُ۫سٌ كَفُورٌ
“Eğer insanoğluna katımızdan zenginlik, sağlık, güzellik, bolluk, bereket, huzur gibi nîmetler vererek bir rahmet tattırdıktan sonra onu elinden çekip geri alsak, bunun bir imtihân olduğunu göz ardı ederek hemen ümitsizliğe düşer, nankörlük etmeye başlar. Sahip olduğu her şeyin kendisine Allah tarafından bağışlanan gelip geçici nîmetler olduğunu idrâk edemediği için, onları kaybettiği anda müthiş bir sarsıntı geçirir, yaşama ümidini tamamen kaybeder.” (Hud/9)
İnsan iyi hoş mükemmel yaratılan varlık amma bir o kadar da negatif yönleri var. En önemlisi de ismiyle müsemma insan kökünden nisyandan unutan demektir. Hem de çok çabuk unutan bir varlık. Azıcık bam teline bas yaygarayı koparır seni bir çırpıda ekiverir.
Seneca; “her şeyi hesaba kat! Her şeye hazır ol! En iyi karakterliler de bile bir maraz çıkaracaktır. İnsan doğası hain, nankör, açgözlü ve saygısız düşünceler üretir” derken, işte bu insanın temelinde böyle bir donanım olduğuna dikkatlerimizi celbeder ve dikkatli olun demeye getirir lafı. Adam iyiymiş, kötüymüş bakmayın, ona göre hesabınızı yapmamızı önerir.
Nankör insan her şeyin fiyatını en iyi bilen olmasına rağmen, hiçbir şeyin kıymetini hakkıyla takdir edemeyen kişidir. Nimetlere ulaşmıştır ulaşmasına ama bir türlü hakkını veremiyor hala kem küm ediyordur. Karakteri menfaatine göre şekilleniyordur.
Nankörler sevgiye mezar kazanlar olarak bilinirler. Onlarda sevgiden eser bulamazsın. İnsan günlük hayatında bu mezar kazıcılarla karşılaştıkça, bu nankörler bir ordu gibi üstüne geldikçe, iyilik yapmaktan korkar hale gelir. Hayatta ne olursanız olun, ne isterseniz olun, ama size gösterilen iyi niyetin asla nankörü olmayın. Size yapılan küçücük bir iyiliği dahi unutmayın. Asla nankör kedi olmayın.
Pablo Nerudo; “insan ulaşamadığı her şeyin ‘deli’si ulaştığı her şeyin de ‘nankör’üdür” der. Hırsın ve nankörlüğün iki yakın arkadaş olduğunu anlatmaya çalışır bir bakıma bize. Hadi hırsın iyi tarafını belki bulabiliriz. Örneğin 999 deney yapıp elektriği henüz bulamayan Edison’a “yeter artık başarısız oldun” diyenlere ben 999 şeyle elektriğin yanmayacağını öğrendim daha çok yapacağım iş var” dediği hırs faydalıdır. Lakin bu nankörlüğün neresinden tutarsanız tutun elinizde kalır. Savunulacak bir tarafını bulamazsınız.
Nankörlük… Kadr-ü kıymet bilememe, değer atfedememe insana özgü bir davranış. Herşeyin fiyatını bilen ama hiçbir şeyin kıymetini bilmeyen insan. Çok çabuk satan dostlarını. Çok çabuk harcayan arkadaşlarını. Tıpkı Japonların o meşhur atasözlerinde dedikleri “hava biraz soğusun çok çabuk unutulur gölge veren ağaçlar” dediği gibidir insanoğlu.
İstiklal Marşımızın şairi Mehmet Akif Ersoy bakınız nasıl dile getiriyor bu insanın vefasızlığını; Yüzsüzdür insanoğlu kimse bilmez fendini Kime iyilik yaptıysan ondan koru kendini.
Bu yüzden insanların ilk söylediklerine değil de son yaptıklarına bakmamız gerekiyor. Öyle ya Rabbine karşı nankör olan insanlara karşı hayli yüzsüz olacaktır. Çünkü bu nankörlük onun doğasında vardır.
Şemsettin ÖZKAN
05.12.2025 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com
4-suskunduvar.com