(Toplumsal İlişkiler 1296)
وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقاً وَعَدْلاًؕ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهٖۚ وَهُوَ السَّمٖيعُ الْعَلٖيمُ
“Rabb’inin sözleri, hem doğruluk hem de adâlet bakımından sözlerin en mükemmelidir. Aklını kullanan her insan, bu kitabın yalnızca doğruları dile getirdiğini, istediği hayat tarzının insanlığın kurtuluşunu sağlayacak tek çözüm yolu olduğunu ve ortaya koyduğu temel prensiplerin adâletin ta kendisi olduğunu görecektir. Ve bu kitap, insanlık var oldukça güneş gibi parlamaya devam edecektir! Zira hiçbir güç, O’nun sözlerini bozup
değiştiremeyecektir! Öyle ya, O her şeyi işitmekte, her şeyi
bilmektedir.O hâlde, ey hakîkat yolunun yolcusu! Allah yolunda tek başına kalmış olsan bile, asla yılgınlığa düşmeyecek, kararlılıkla yoluna devam edeceksin.” (Enam/115)
Hak hukuk ve adalet öyle eğip bükmeye gelmez. Çok nettir, kişiden kişiye, toplumdan topluma değişiklik göstermez. Bir nevi matematik gibi iki kere iki dört gibi, kesin sonuç vermesine şaşırmamak gerekir. Değişirse orda sorun vardır.
Malcom X; “eğer bir hak başkalarına helal, size haram ise bilin ki, o din Allah’ın değil, sömürgecilerin dinidir” derken vurgulamaya çalıştığı da bu değil midir zaten? Malcom X’in bu sözünü anlayabilmemiz için onun yaşadığı dönem Amerikasına gitmemiz gerekiyor. Çünkü o dönem lokantalarının camlarında “buraya zenciler giremez” gibi ırkçı yazılar vardı. Onu daha iyi anlamak için özgürlük, insan hakları ve ırkçılıkla mücadele en önemlisi de tam olarak İslam’la tanışmasını kısa bir özgeçmişi ile tanımamız gerekiyor.
Malcom X, 19 Mayıs 1925’te ABD’nin Nebraska eyaletinde doğdu. Asıl ismi Malcolm Little’dır. Babası Reverend Earl Little, siyahilerin Amerika’da hiçbir zaman hakettikleri özgürlüğe kavuşamayacağını düşünen bir Baptist idi. Babası Reverend Earl, 4 kardeşini beyazlar tarafından işlenen cinayetlere kurban vermiş ve kendisi de 1931’de faili meçhul bir cinayete kurban gitmiştir. Babasının ölümü üzerine Malcolm ve kardeşleri çeşitli ailelerin yanına, annesi ise akıl hastanesine yerleştirilmiştir.
OKUL ve İLK ÇALIŞMA HAYATI
Evlatlık verildiği ailenin yanında, Massachusetts’te ilkokulu bitirdi. Lise yıllarında parlak bir öğrenci olan Malcolm, avukat olma hayalleri kuruyordu. Bu hayalini duyan öğretmeni, avukatlığın siyahiler için gerçekçi bir hayal olmadığını söyledi ve bu söz üzerine Malcolm okulu bıraktı.
Boston’da yaşayan üvey ablasının yanına gelen Malcolm, 16 yaşında Boston- New York seferi yapan trenlerde sandviç satmaya başladı. New York’a gidip geldikçe Harlem’i ve Harlem’de ki siyahileri tanıdı. Genç yaşta çalışmaya başlayan Malcolm, Harlem’de gerçek anlamda birçok suç işledi. Uyuşturucu, kadın ticareti ve antika eşya hırsızlığı yapıyordu. 1946 senesinin Şubat ayında hırsızlık suçundan 10 yıl hapse mahkum edildi. İlk önce Charlestown Eyalet Hapishanesi’nde iki yıl yatan Malcolm, oradan Concord Hapishanesi’ne nakledildi.
1948 senesinin sonlarında Norfolk hapishanesine sevk edildi ve orada kardeşleri vasıtasıyla zenci milliyetçiliğini savunan Elijah Muhammed ile mektuplaşmaya başladı. Elijah Muhammed’in milliyetçiliği, Allah’ın bile zenci olduğunu söyleyecek kadar şiddetli durumdaydı. Hayatı boyunca beyaz adamdan sadece şiddet ve adaletsizlik gören Malcolm, Elijah Muhammed’in bu sıcaklığından etkilenerek hareketine dahil oldu ve X soyadını aldı.
NATION OF İSLAM HAREKETİ
Hapisten çıkan Malcolm X, Elijah Muhammed’in Nation of İslam hareketine dahil oldu, enerjik oluşu ve harekete bağlılığından dolayı kısa sürede Nation of İslam hareketi bünyesinde yükseldi.
Beyaz adamı “Şeytan” olarak tanımlayan Malcolm X, sert, tavizsiz ve ırkçı söylemlerle adeta Alijah Muhammed’in konuşan ağzı ve en sadık adamı oldu.
İlerleyen zamanlarda Malcolm X’in ön plana çıkmasıyla Elijah Muhammed ile arası bozulmaya başladı ve Malcolm X, Elijah’ın hayatını sorgulamaya başladı. Elijah Muhammed’in harekete bağlı 6 kadınla ilişkisi olduğu söylentileri ve eski sekreterinin Elijah’a nafaka davası açması, Malcolm X’i iyice hareketten soğutmuştur. Malcolm X, Mart 1964’te Nation of İslam hareketinden ayrılmıştır.
HACC YOLCULUĞU VE IRKÇI DÜŞÜNCENİN BİTİŞİ
Malcolm X, 1964 yılında ilk kez Hacc’a gider. Hacc dönüşünde Sünni-İslam’ı benimsediğini ve beyaz adamı artık “şeytan” olarak görmediğini söyler. Siyahilerin özgürlüğü konusunda eski görüşü nispeten devam etse de, ırkçı görüşünden vazgeçer ve Hacc ibadeti sırasında gerçek kardeşliği bulduğunu söyler. Hacc döünüşünde El-Hacı Malik El-Şahbaz ismini alır.
SON YILLARI
1965 senesinde Afrika Birliği Organizasyonu’ndan esinlenerek Afro-Amerikan Birliği Organizasyonunu kurar. 15 Şubat 1965’te New York’taki evi bombalanır ve saldırıdan ailesi yara almadan kurtulur.
Bu saldırıdan yalnızca 6 gün sonra, 21 Şubat 1965 tarihinde 6 silahlı kişi Malcolm X’in konuşma yaptığı kürsüye yaklaşıp yakın mesafeden 15 el ateş ederler. Hızlıca hastaneye yetiştirilmesine rağmen, Presbyterian Hastanesi yetkilileri tarafından öldüğü duyurulur. Saldırganların arasında 3 Nation of İslam hareketi üyesi bulunmaktadır.
Malcolm X’in cenazesine 1500 kişinin katıldığı belirlenmiştir. Malcolm X’in hayatını etraflıca öğrenmek isteyenler, yönetmenliğini Spike Lee’nin yaptığı ve başrolünde Denzel Washington’ın oynadığı sinema filmini izleyebilirler. Aynı zamanda Alex Haley tarafından yazılan “Malcolm X” kitabını okuyabilirler.
Şemsettin ÖZKAN
13.01.2024 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuran.diyanet.gov.tr
2-kuranmeali.com
3-yeniakit.com.tr