(Toplumsal İlişkiler 1893)
وَاِذَا ق۪يلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَٓا اَلْفَيْنَا عَلَيْهِ اٰبَٓاءَنَاۜ اَوَلَوْ كَانَ اٰبَٓاؤُ۬هُمْ لَا يَعْقِلُونَ شَيْـًٔا وَلَا يَهْتَدُونَ
“Ama onlara, “Allah’ın indirdiğine uyun!” denildiğinde bazıları: “Hayır, biz (yalnız) atalarımızdan gördüğümüz (inanç ve eylemler)e uyarız!” diye cevap verirler. Ya ataları akıllarını hiç kullanmamış ve hidayetten nasib almamış iseler?” (Bakara/170)
Şu önyargılı olmak, sabit fikirlilik, bağnazlık, her ne derseniz deyin, öyle bir ruh hali ki, insanı kendisiyle alay eder hale getirip, cahilliğiyle onu mutlu gibi yaşatır.
Albert Einstein; “doğruyu gördükleri halde düşüncelerini değiştirmeyenler, cahillikleriyle mutluymuş gibi yaşarlar” derken, bu tiplerin asla istifini bozmayan, gerçekleri görseler bile değişmeyecek olduklarını anlatır. Onların bir elinde cımbız, bir elinde ayna, çal çal oyna cinsinden tipler olduklarını söyler bir bakıma.
Aslında doğruları bilen bir insan, vicdanen doğruları söyleyemezse, ızdırap duyar, rahatsız olur. Her şeyi bilmenin insana sıkıntı ve acı vermesi de bu yüzdendir. Gerçeklerle bire bir yüzleşmektendir, bu tutum ve davranışlar.
Lakin söz konusu ettiğimiz; “doğruları, gerçekleri gördükleri halde değişmeyen” bu tiplerin, cahillikleriyle, mutlu gibi gibi bir hayat sürmeleri, tam bir akıl tutulmasıdır. Bunların saplantılı bir ruh haline sahip oldukları düşünülebilir. Atalar kültünün gereklerini yerine getirdiklerini de söyleyebiliriz. Gelenekçi bir düşünce yapısına sahip olanların bu cahillikleriyle mutlu olmalarını, kendi dar dünyalarında bir takım takıntı, stres, kaygı ve kaotik duygu durumlarıyla nasıl bir keşmekeşin içine düştüklerini anlamalarını anlamamız ya da anlatmamız gerçekten çok zor.
Şemsettin ÖZKAN
01.09.2025 GÜZELYALI
KAYNAKLAR
1-kuranvemeali.com
2-kuranmeali.com
3-pixabay.com